Diş teli, diş yamukluklarının ve iskeletsel sorunların düzeltilmesinde kullanılan bir tedavi yöntemidir. Halk arasında yaygın olarak bilinen adıyla ‘diş teli’, çeşitli araç ve yöntemler kullanılarak gerçekleştirilir. Ancak genellikle, dişlerin üzerine yapıştırılan ve diş hareketini sağlayan braket adı verilen parçalar ile bu braketlerin içinden geçen ve tüm dişleri birbirine bağlayan bir ark telinden oluşan sabit bir aparat kullanılır.
Diş Teli Tedavi Süreci Sorunları
Ortodontik tedavilerde karşılaşılabilecek ilk sorun, tellerin ilk takıldığı gün oluşabilecek batma ye yaralardır. Diş yüzeylerine takılan braketler yanakların iç yüzeylerine batabilir ve beyaz küçük yaralar çıkabilir. Bu durumda yapılabilecek ilk şey, ortodontistinizin size vermiş olduğu mumları uygulamaktır. Bu mumlar braketlerin üzerine yapıştırılırsa iyileşme sürecinde yeni tahrişler engellenmiş olur.
Bir başka yöntem, eczanelerde bu amaç için satılan ağrı kesici ve doku hasarlarını giderici kremler kullanmaktır. Tedavinin ilk günlerinde oluşabilecek bir başka sorun, dişlerin ağrımasıdır. Tellerin uyguladığı baskı sonucunda, dişleri tutan periodonsium tabakasında kemiği yıkan ve tekrar yapan kimyasal maddeler salgılanır. Bu diş ağrısına sebep olabilir. Bu aşamada, aspirin haricinde bir ağrı kesici kullanılabilir. Aspirin türevi ağrı kesiciler diş hareketini yavaşlatabilmektedir.
Braket Kırılması
Dişlerin üzerine yapışan braketler, bazen sert gıdaların tüketilmesi, darbe alması, sert yiyecek çiğnenmesi, ağızda yabancı bir cisimle temas etmek veya düzenli diş fırçalama işleminde aşırı güç uygulamak sonucunda yerlerinden çıkabilir.
Dişten braketin ayrılması, tedaviyi yavaşlatabileceği gibi, diş ağrısına da sebep olabilir. Kopan braket telden ayrılmaz ve takılı kalırsa, yanaklara batabilir. Bu durumda yapılabilecek şey, olabilirse braketi yerinden çıkartmaktır. En arkadaki azı dişlerinin tüpleri koparsa, telin ucu açıkta kalabilir. Açıkta kalan temiz bir tırnak makası kullanılarak dikkatlice kesilebilir.
Braketler ve teller, tel ligatür denen ince bir telle birbirine bağlanır. Sert gıdalar, ligatür tellerinin uçlarının çıkmasına sebep olabilir. Dışarı doğru çıkan ligatür tellerinin uçları bir kibrit çöpünün ucuyla tekrar içeri doğru bastırılabilir.
Yanaklarda Batma ve Diş Teli Ağrısı
Damaklık ya da çıkarılabilir diş teli olarak bilinen hareketli apareyler, ilk takıldıkları bir kaç gün hafif bulantı, yanaklarda batmalar ve çene ağrısına sebep olabilir. Bu belirtiler 3-5 gün içerisinde yok olacaktır. Apareyde oluşan bu sorunlar bir kaç güne geçmezse doktorunuzu ziyaret etmeniz gerekmektedir. Diş teli ağrısına iyi gelen yöntemlere oku >>
Braket Yutulması
Tel tedavisi sırasında nadiren oluşabilecek durumlardan birisi de kopan braketlerin yutulmasıdır. kopan braketler tele bağlı olduğu için normalde yerinden çıkmaz ve tele bağlı olarak kalır. Bu durum genellikle bir sorun oluşturmaz. Kopan braketin ciğerlere kaçması durumunda kişide şiddetli öksürme ve nefes almada zorluk görülür. Bu durum acildir ve bir an önce hastane şartlarında müdahale gerekebilir. Bu hemen hemen hiç görülmemiş bir durum olmakla beraber, bilinmesinde fayda vardır.
Tel tedavisi sırasında dişler düzenli fırçalanmazsa braketlerin çevresinde beyaz lezyonlar oluşabilir. Bunlar, dişlerin çürümeden önceki safhasıdır. Bu durum farkedildiği zaman dişler çok iyi fırçalanmaya başlanırsa çürüklerin ilerlemesi durabilir.
Tel tedavisinden sonra dişlerin tekrar bozulmaması için sabit veya hareketli koruyucular yapılır. Bunlara retainer denir. hareketli koruyucular kullanım esnasında çatlayıp kırılabilir. Bu durumda hemen doktorunuza randevu alıp yeni bir koruyucu yaptırılmasında fayda vardır. Benzer şekilde sabit retainerlerin de belli aralıklarla kontrol edilmesi ve kırık ya da kopuk olması durumunda tamir edilmeleri gerekmektedir.
Bulantı
Dişlerin düzenlenmesine yardımcı olan ve çıkarılabilen diş telleri olarak da bilinen damaklıkların ilk takıldıkları günlerde hafif bulantı, yanaklarda batma ve çene ağrısı gibi semptomlar görülebilir. Nadiren, konuşma bozukluğu da meydana gelebilir. Fakat bu sorunlar genellikle 3-5 gün içinde kendiliğinden kaybolur.
